Van Grobbendoncklaan

De Vliert, Graafsebuurt Noord

Versterker van de vesting

door Ed Hupkens

De Van Grobbendoncklaan loopt deels door de Vliert en deels door de Graafsebuurt Noord. De straat is genoemd naar Anthonie Schets baron van Grobbendonck, gouverneur van de stad 's-Hertogenbosch.

Anthonie van Grobbendonck werd geboren rond 1564 te Antwerpen en overleed in 1641 te Brussel. Van Grobbendonck trad als katholiek in Spaanse dienst voor koning Filips II, al in 1589 werd hij aangesteld als gouverneur van 's-Hertogenbosch. Als gouverneur had Van Grobbendonck tevens het bevel over het garnizoen van de stad 's-Hertogenbosch. Onder zijn leiding had de stad al twee maal - 1601 en 1603 - een poging tot inname door de Staatsen onder leiding van prins Maurits doorstaan. Tot aan het Twaalfjarig Bestand (1609 - 1621) had de stad nog een verouderde, middeleeuwse ommuring. Gedurende de wapenstilstand werd de verdediging onder leiding van Van Grobbendonck gemoderniseerd. Er werden nieuwe aarden wallen, bolwerken en bastions aangelegd. Als eerste in 1614 kwam Bastion Grobbendonck (bij de toegang van de Binnenhaven) gereed, na 1629 Bastion Oliemolen of Bolwerk bij de Boom genoemd. Bastion Maria ('Bolwerk met de Boompjes') aan de Westwal volgde in 1616. De Orthenpoort werd in 1617 verstevigd. In 1618 werd het Muntelbolwerk gebouwd, met twee halve manen, een ravelijn en een uitgebreid hoornwerk. Bastion Sint Anthonie, ook wel Sint Teunis genoemd, kwam in 1618 gereed. Bastion Vught werd in 1619 ingericht, Bastion Deuteren een jaar later. De Schans te Hintham werd in 1622 opgericht, het vijfhoekig Fort Pettelaar, ook bekend als Sint Michiel, in 1623. Aan de kant van Vught kwamen twee forten. Deze verdedigingswerken, Fort Sint Anthonie (1597) of Kleine Schans en Fort Isabella (1615/1623) of Grote Schans, lagen een kilometer van de stad en moesten de zuidelijke toegang beschermen. Het in de stad gelegerde garnizoen behoorde tot de grootste van de Zuidelijke Nederlanden. Ondanks de genoemde verbeteringen en de sterkte van het garnizoen lukte het prins Frederik Hendrik in 1629 toch om de stad in te nemen.
's-Hertogenbosch heeft ooit een Grobbendonckstraat gekend, vanaf 1898 tot 1945 liep deze straat van de Havenstraat naar het Emmaplein ('t Zand). Bij de bevrijding van de stad in 1944 werden de huizen grotendeels verwoest, alleen het protestantse evangelisatiegebouw Bethel kwam ongeschonden uit de strijd. De straat werd niet herbouwd. In plaats daarvan werd de vanaf 1932 bestaande Pijnappelstraat in 1945 herbenoemd tot Van Grobbendoncklaan.

5

Stadsblad woensdag 10 april 2013 | 5

Namen en aanduidingen - vaststelling van straatnamen

Besluit 28 november 1932

Overeenkomstig de hierbij behorende plattegrondteekeningen de straten en wegen te benamen als volgt:

de straat, welke in plan Hekellaan parallel loopt met de Hekellaan: Baselaarsstraat;
de meest zuidelijke zijstraat, welke de verbinding vormt tusschen de Baselaarsstraat en de Hekellaan: Van Deventherstraat;
de straten in de omgeving van den Graafschen weg: Lijsterbesstraat, Pijnappelstraat, Meidoornstraat, Abelenstraat, Sparrenstraat en Elzenstraat.

Afdeling Erfgoed 's-Hertogenbosch (AEH)

Namen en aanduidingen - vaststelling van straatnamen

Besluit 29 september 1977

- vast te stellen "Bruistensingel" voor het gedeelte van de gordelweg, gelegen tussen de Bruistensingel en Aartshertogenlaan;
- de straatnaam Van Grobbendoncklaan voor het gedeelte van de gordelweg, gelegen tussen de Aartshertogenlaan en de Graafseweg;
de straatnaam "Ophoviuslaan" voor het gedeelte van deze weg, gelegen ten oosten van de gordelweg, alsmede de straatnaam "Pijnappelstraat" te wijzigen in "Van Grobbendoncklaan", een en ander zoals nader aangeduid op de bij dit besluit behorende en als zodanig gewaarmerkte tekening.

Afdeling Erfgoed 's-Hertogenbosch (AEH)

Van Grobbendoncklaan 2

Pijnappelstraat 2 (1932)

1943	M.W.E. Molhuijsen (kantoorbed. papierhandel) - H.M.Ph. Molhuijzen (behanger en stoffeerder)

Van Grobbendoncklaan 4

Pijnappelstraat 4 (1932)

1943	J.A. Rijnaarts (meesterkn. huis van bewaring)

Van Grobbendoncklaan 8

Pijnappelstraat 8 (1932)

1943	T. de Ridder (adj. commies N.S.)

Van Grobbendoncklaan 10

Pijnappelstraat 10 (1932)

1943	J.P.N. Jansen (kantoorbediende) - P.M.A. Jansen (agent levensverz.)

Van Grobbendoncklaan 10 (????)

1965	Brabantbad

Gesloopt (1998)

Van Grobbendoncklaan 12

Pijnappelstraat 12 (1932)

1943	J.A. Heesakkers (sigarenmaker) - J.M. Heesakkers (passementswerker)

Van Grobbendoncklaan 12 (????)

Van Grobbendoncklaan 14

Pijnappelstraat 14 (1932)

1943	M.E. Couwenberg (schoenmaker)

Van Grobbendoncklaan 14 (????)

Van Grobbendoncklaan 18

Van Grobbendoncklaan 20

Pijnappelstraat 20 (1932)

1943	W.H.E.M. van den Dungen (beambte B.W.M.)

Van Grobbendoncklaan 20 (????)

Van Grobbendoncklaan 95

Van Grobbendoncklaan 95 (????)

2008	Mondzorg Centrum

Van Grobbendoncklaan 39

Van Grobbendoncklaan 39 (????)

1943	P.G.W. Walschots (kruidenier)

Van Grobbendoncklaan 35

Pijnappelstraat 35 (1932)

1943	P.L.H. de Vaan (handelsreiziger zaadhandel)

Van Grobbendoncklaan 35 (????)

Van Grobbendoncklaan 19

Pijnappelstraat 19 (1932)

1943	G.H.J. Denters (verwarmingsmonteur) - H.A. van Dillen (verwarmingstechniker)

Van Grobbendoncklaan 19 (????)

Van Grobbendoncklaan 17

Pijnappelstraat 17 (1932)

1943	H.C. Velthuizen (typograaf)

Van Grobbendoncklaan 17 (????)

Van Grobbendoncklaan 15

Pijnappelstraat 15 (1932)

1943	G.H.P. Diesveld (agent van politie)

Van Grobbendoncklaan 15 (????)

Van Grobbendoncklaan 13

Pijnappelstraat 13 (1932)

1943	P. van Belkum (agent van politie, tevens onbez. rijksveldw.)

Van Grobbendoncklaan 13 (????)

Van Grobbendoncklaan 11

Pijnappelstraat 11 (1932)

1943	C.L. Stokman (chef sigarenfabriek)

Van Grobbendoncklaan 11 (????)

Van Grobbendoncklaan 9

Pijnappelstraat 9 (1932)

1943	H. v.d. Vrede (adj.-commies)

Van Grobbendoncklaan 9 (????)

Van Grobbendoncklaan 7

Pijnappelstraat 7 (1932)

1943	P.H.G.H. Seerden - P.M.C. Seerden (leerling machinist N.S.)

Van Grobbendoncklaan 7 (????)

Van Grobbendoncklaan 5

Pijnappelstraat 5 (1932)

1943	wed. Th.C. Blankenstein-Janssen - J.J. Janssen

Van Grobbendoncklaan 5 (????)

Van Grobbendoncklaan 3

Pijnappelstraat 3 (1932)

1943	A.F.J. Smulders (controleur Godshuizen)

Van Grobbendoncklaan 3 (????)

Van Grobbendoncklaan 1

Pijnappelstraat 1 (1932)

1943	F.M. Schoor (sigarenmaker)

Van Grobbendoncklaan 1 (????)

  5213 AT   1.. 37
  5213 AV  39..131
  5213 AT   2.. 10

Van Grobbendoncklaan

De Vliert, Graafsebuurt Noord

Versterker van de vesting

Namen en aanduidingen - vaststelling van straatnamen

Besluit 28 november 1932

Namen en aanduidingen - vaststelling van straatnamen

Besluit 29 september 1977

Op deze pagina